Çoktan seçmeli sorularda, soruyu, birden çok seçenek takip eder ve aday seçenekler arasından bir veya birçok seçim yaparak soruyu cevaplar. Ölçme-değerlendirme sistemi, her bir adayın vermiş olduğu cevabı; sorunun puanı ve ilişkilendirildiği boyutlar, seçeneklerin ilişkilendirildiği başarı katkı oranları ve seçeneklerin ilişkilendirildiği eğilimleri dikkate alarak anında ölçümler. Tercih edilirse adaya test esnasında veya test bittikten sonra yanlış cevapladığı sorular gösterilebilir, vermiş olduğu cevabın neden yanlış olduğunu, veya doğru şıkkın neden doğru olduğunu anlamasına yardımcı olacak bir geri bildirim içeriği tanımlanabilir.
Sorunun Hazırlanması
Soru metni, zengin içerik editörü kullanılarak hazırlanır. Soruya resim, video, dinleme parçası, okuma metni; matematiksel denklem, formül ve ifadeler ekleyebilirsiniz. Soru metni soldan-sağa veya sağdan-sola oluşturulabilir. Soru hazırlama editöründeki özellikler sayesinde, çoktan seçmeli soru çok kolay bir şekilde bir “okuma sorusu”, “dinleme sorusu” veya “matematik sorusu” halini alabilir.
Tüm soru hazırlama özellikleri için “Soru Hazırlama” sayfamızdaki özelliklere göz atın.
Seçeneklerin Yaratılması
Seçenekler basit metinlerden veya biçimlendirilmiş metinlerden oluşabilir. Koyu yazma, eğik yazma, altını çizme, metin rengini belirleme, yazı tipi ve boyutunu belirleme, metin boyama gibi biçimlendirme seçenekleri sayesinde, seçenek en doğru şekilde oluşturulabilir.
Seçenekler kısa metinlerden, veya paragraflardan ve listelerden oluşan uzun metinlerden oluşabilir. Seçenek metinlerine link eklenebilir.
Seçeneklere Okuma Parçalarının Eklenmesi
Seçeneklere, birçok paragraftan oluşan uzun metinler ekleyebilirsiniz.
Seçeneklere Resim Ekleme
Seçenekler resimlerden oluşabilir. Her seçeneğe dilediğiniz resmi veya şekli yükleyebilirsiniz.
Seçenekler, resim, şekil ve metinlerin bir bileşiminden de oluşabilir.
Seçeneklere Dinleme Parçası Ekleme
Seçeneklere dinleme parçaları eklenebilir. Bu durumda aday, seçeneklerdeki ses kayıtlarını dinler ve sonra seçenekler arasından seçimini yapar.
Seçeneklere yüklenen her bir ses kayıt dosyasına ilişkin aşağıdaki “ses kaydı dinleme” ayarlarını yapabilirsiniz:
- Aday, ses dosyasını kaç defa dinleyebilecek?
- Dinlerken durdurabilecek mi?
- Dinlerken, ileri-geri (atlayarak) gidebilecek mi?
Seçeneklere Video Ekleme
Her bir seçeneğe video ekleyebilirsiniz. Bu durumda aday, seçeneklerdeki videoları izleyebilir ve sonra seçenekler arasından seçimini yapar.
Seçeneklere yüklenen her bir video için, aşağıdaki “video oynatma” ayarlarını yapabilirsiniz:
- Aday, videoyu kaç defa izleyebilecek?
- İzlerken durdurabilecek mi?
- İzlerken, ileri-geri (atlayarak) gidebilecek mi?
Seçeneklere Matematiksel İfade, Denklem ve Formül Ekleme
Her bir seçeneğe, ister TeX veya LaTeX formatında yazarak, ister matematik editörünü kullanarak matematiksel formül, denklem veya ifade ekleyebilirsiniz.
Seçeneklere Dosya Ekleme
Her bir seçeneğe, dosya yükleyebilirsiniz. Bu durumda, aday seçeneklerdeki dosyaları önce yükler, sonra seçenekler arasından seçimini yapar.
Çoktan Seçmeli Soruya İpucu Ekleme
Tercih ederseniz, çoktan seçmeli soruya bir ipucu içeriği ekleyebilirsiniz. İpucu içeriği, sorudaki kimi yanlış anlaşılmaları bertaraf etmek için veya soruyu cevaplamakta zorlanan bir adaya yardımcı olmak amacıyla kullanılabilir.
Çoktan Seçmeli Soruya Geri Bildirim İçeriği Ekleme
Çoktan seçmeli soru aday tarafından cevaplandırıldıktan hemen sonra, veya aday testi tamamladıktan sonra, çoktan seçmeli soruların doğru ve yanlış seçenekleri adaya gösterilebilir. Eğer aday soruyu yanlış cevapladıysa, soruya eklenecek geri bildirim içeriği ile sorunun doğru cevabına ilişkin bir açıklama veya çeldirici cevapların neden yanlış olduğuna ilişkin bir açıklama gösterilebilir.
Seçeneklerin Sıralanması
Yukarı ve aşağı taşıma ile seçeneklerin sırasını dilediğiniz gibi belirleyebilirsiniz.
Seçeneklerin Rastgele Sıralanması
Seçeneklerin sırasının her aday için rastgele karışık sıralanmasını sağlayabilirsiniz. Tüm seçenekler rastgele sıralanabileceği gibi, dilediğiniz seçeneklerin sırasını sabitleyebilirsiniz.
Azami ve Asgari Seçenek Seçim Ayarları
Adayın, çoktan seçmeli sorudaki seçenekler içerisinden en az kaçının ve en çok kaçının seçilebileceğini belirleyebilirsiniz.
Bu durumda aday, seçmesi gerekenden daha az veya daha fazla sayıda seçeneği işaretleyemez.
Seçeneklerin Gösterim Seçenekleri
Seçeneklerin Yan Yana Gösterimi
Seçenekler yan-yana olacak şekilde gösterilebilir. Seçenekler arasına ne kadar boşluk (aralık) konacağı belirlenebilir.
Seçeneklerin Tablo Şablonunda Gösterimi
Seçenekler, sütun sayısını sizin belirleyeceğiniz bir tablo şablonu içinde gösterilebilir.
Seçeneklerin Liste Olarak Gösterimi
Seçenekleriniz basit metinlerden oluşuyorsa, seçenekler seçilebilir liste olarak gösterilebilir.
Çoktan Seçmeli Sorunun Kullanım Amacı
Başarı Ölçme
Eğer çoktan seçmeli soru, bir konudaki bilgiyi, yetkinliği, beceriyi vb. ölçmeyi amaçlıyorsa, bu durumda oluşturulan seçeneklerden bir veya birkaçı doğru seçenek, bir veya birkaçı da yanlış (çeldirici) seçenek olur.
Doğru ve Yanlış Seçeneklerin Belirlenmesi
Seçenekler arasından doğru olanları işaretleyebilirsiniz.
Şıkların Ağırlıkları ile Başarı Katkı Oranlarının Belirlenmesi
Eğer birden çok doğru seçenek varsa ve adayın birden çok seçeneği işaretlemesine izin veriyorsanız, her bir seçeneğe “başarı katkı oranı” belirleyerek seçenekleri ağırlıklandırabilirsiniz. Aday, işaretlemiş olduğu seçeneklerin “başarı katkı oranları” (ağırlıkları) nispetinde sorudan başarı elde eder.
Çeldirici / Yanlış Seçeneklerin Başarı Oranına Negatif Etki Etmesi
Eğer adayın yanlış seçenekleri seçmesi durumunda, adayın sorudan elde edeceği başarı oranının düşmesini istiyorsanız, çeldirici seçeneklere negatif ağırlık (başarı katkı oranı) belirleyebilirsiniz.
Şıklı Sorulara Baraj Başarı Oranı (Eşik) Belirleme
Aday işaretlemiş olduğu şıklar nispetinde bir başarı oranı elde ederken, eğer elde ettiği oran, belirleyeceğiniz bir eşiğin altında kalıyor ise başarı oranını sıfır olarak otomatik belirlenmesini sağlayabilirsiniz. Bunun için soruya “eşik oranı” belirleyebilirsiniz.
Otomatik Değerlendirmenin Önizleme ile Test Edilmesi
Belirlemiş olduğunuz başarı oranlarının nasıl çalıştığını test etmek istiyorsanız, çoktan seçmeli soru editöründeki önizleme panelinden, dilediğiniz seçenekleri işaretleyerek, sistemin verilen cevabı otomatik nasıl ölçtüğünü gözlemleyebilirsiniz.
Sorunun Puanını Belirleme
Bir soruya varsayılan bir puan atayabilirsiniz.
Sorular teste eklendiklerinde, sorunun testteki puanı, sorunun varsayılan puanı olur. Siz daha sonra test özelinde, sorunun puanını değiştirebilirsiniz. Bu şekilde aynı soru, farklı testlerde, farklı puanlara sahip olabilir.
Soruya Ceza Puanı Belirleme
Eğer aday soruyu yanlış cevaplar ise, yani çoktan seçmeli sorudaki seçeneklerden işaretlediği şıkların toplam başarı oranı negatif ise, test puanının negatif yönde etkilenmesini sağlayabilirsiniz. Bunun için, soruya negatif puan çarpanı belirleyebilirsiniz.
Soruyu Birçok Boyut ile İlişkilendirme
Bir çoktan seçmeli soru ile, birden fazla boyutta ölçüm yapabilirsiniz. Bunun için soruyu bir veya birçok boyut ile ilişkilendirebilirsiniz. Örneğin bir soru hem test puanına, hem “coğrafya” boyutuna, hem de “genel kültür” boyutuna etki etsin istiyorsanız, soruyu “coğrafya” ve “genel kültür” boyutları ile de ilişkilendirebilirsiniz.
Soru, bir boyut ile ilişkilendirilirken, boyutlar hiyerarşik bir yapıda tasarlanabilir. Örneğin soruyu “matematik/asal sayılar” adlı bir boyut ile ilişkilendirirseniz, soru hem matematik, hem de matematik altında asal sayılar başlığına etki edecektir.
Eğilim Ölçme
Eğer çoktan seçmeli soru ile, adayın bir başlıktaki eğilimini ölçmek istiyorsanız, seçeneklere eğilim etki puanı ekleyebilirsiniz. Kişilik envanterleri, yetkinlik envanterleri gibi testlerde yaygınlıkla kullanılan bu tür çoktan seçmeli sorularda, adayın işaretlediği şıkların her biri, bir eğilime ilişkin puanını arttırabilir veya azaltabilir.
Hızlı Çoktan Seçmeli Soru Oluşturma
Özellikle basit çoktan seçmeli soruları hızlıca oluşturmak için “Hızlı Çoktan Seçmeli Soru Yaratma Aracı” kullanılabilir. İlk satıra soruyu, sonra bir satır boş bıraktıktan sonra her bir seçenek yeni bir satırda olacak şekilde oluşturacağınız basit bir metin ile hızlıca çoktan seçmeli sorunuzu oluşturabilirsiniz.
Sorunuzun genel yapısını bu şekilde oluşturduktan sonra, soru metni veya seçenekler özelinde güncellemeler yapabilirsiniz.
Birçok Çoktan Seçmeli Sorunun Bir İçerik İle Gruplandırılması
Birden çok çoktan seçmeli soruyu, tek bir içerik ile gruplandırabilirsiniz. Bu durumda tüm sorular, ortak bir içerik üzerinden sorulabilir. İçerik bir okuma parçası, video, dinlenebilen bir ses kaydı veya resim olabilir.
Hazırladığınız Çoktan Seçmeli Sorunun Denenmesi
Hazırladığınız sorunun, tam da istediğiniz gibi çalıştığından emin olmak için, soruyu önizleme modunda çalıştırabilirsiniz. Önizleme modunda sorunuz, tam da adayın karşılaşacağı biçimde görüntülenir. Önizleme modunda, dilediğiniz şıkları seçerek, ölçme-değerlendirme sisteminin vermiş olduğunuz cevabı nasıl değerlendirdiğini de gözlemleme şansınız olacak.
Çoktan Seçmeli Sorulara Verilen Cevapların Toplu Dışarı Aktarımı
Çoktan seçmeli sorulardan oluşan bir testiniz adaylar tarafından alındıktan sonra, tüm adayların, her bir soruda hangi seçeneği işaretlediği bilgisini dışarı aktarabilirsiniz. Sınav Sonuçları Dışarı Aktarım Aracı ile, tam olarak hangi bilgileri dışarı aktarmak istediğinizi seçebilirsiniz.
Çoktan Seçmeli Soruların Soru Bankanızda Saklanması
Tüm çoktan seçmeli sorularınızı soru bankanızda saklayabilirsiniz. Bunun için sorunun içinde saklanacağı klasör adını ve soruyu ilişkilendireceğiniz etiketleri belirlemeniz yeterli. Klasör ve etiketler, daha sonra tam da dilediğiniz soruları hızlıca soru bankasından bulmanızda size kolaylık sağlar.
Çoktan Seçmeli Soru Türleri ve Örnekler
Doğru-Yanlış Sorusu
Doğru-yanlış sorusu, 2 seçeneği olan bir çoktan seçmeli sorudur. Seçeneklerden biri doğru, diğeri ise yanlış olarak belirlenir. Doğru seçenek, doğru olarak işaretlenir.
Tek Şıkkın Seçilebildiği Çoktan Seçmeli Soru
Bu soru tipinde aday, birçok seçenek arasından yalnızca bir tanesini seçebilir. Eğer seçtiği şık doğru olan ise, sorudan tam puan elde eder.
Seçenek Listesinden Seçme Sorusu
Bu soru tipinde, bir liste olarak sunulan seçenekler arasından yalnızca bir tanesini seçebilir. Eğer seçtiği şık doğru olan ise, sorudan tam puan elde eder.
Birçok Şıkkın Seçilebildiği Çoktan Seçmeli Soru
Bu soru tipinde aday birden çok seçeneği işaretleyebilir. En az kaç adet seçeneğin ve en çok kaç adet seçeneğin işaretlenebileceği belirlenebilir. Aday, seçmiş olduğu seçeneklerin başarı katkı oranları nispetinde bir başarı oranı elde eder.
Tek Resim Seçmeli Çoktan Seçmeli Soru
Bu soru tipinde, soruyu, her seçeneğin bir resim olduğu şıklar takip eder. Aday, doğru olduğunu düşündüğü tek bir resmi seçerek soruyu cevaplar.
Birçok Resim Seçmeli Çoktan Seçmeli Soru
Bu soru tipinde, soruyu, her seçeneğin bir resim olduğu şıklar takip eder. Aday, doğru olduğunu düşündüğü resimleri seçerek soruyu cevaplar.
Çoktan Seçmeli Dinleme Sorusu
Soruda, adayın dinleyebileceği bir dinleme parçası verilir. Aday ses kaydını dinledikten sonra seçenekler arasından doğru olanı işaretleyerek soruya cevap verir.
Çoktan Seçmeli Okuma Sorusu
Soruda, adayın okuyabileceği bir okuma parçası verilir. Aday, okuma parçası üzerinden sorulmuş soruya, seçenekler arasından doğru olanı işaretleyerek cevap verir.
Çoktan Seçmeli İzleme Sorusu
Soruda, adayın izleyebileceği bir video verilir. Aday, videoyu izledikten sonra, şıklar arasından doğru olanı işaretleyerek cevap verir.
Yanında İçerik Olan Çoktan Seçmeli Soru
Çoktan seçmeli sorunun soluna veya sağına yerleştirilmek üzere, soruya ek bir içerik eklenebilir. Bu içerikte okuma parçası, video, dinlemek için bir ses kaydı veya resim konulabilir.
Çoktan Seçmeli Soruların Avantajları
Nesnellik
Çoktan seçmeli sorular, nesnel sorular kategorisinde yer alır. Yani, soruya verilen cevaplar, tarafsız bir şekilde, ölçme-değerlendirme sistemi tarafından otomatik ve anında değerlendirilir. Dolayısıyla, soruların değerlendirilmesi aşamasında adaylar arasında bir adaletsizlik yaşanmaz.
Hız ve Maliyet
Soruya verilen cevapların doğru-yanlış değerlendirmesinin otomatik ve anında yapılabiliyor olması, hem hız, hem de maliyet avantajı sağlar.
Yaygın Kullanım
Çoktan seçmeli sorular, dünyada en sık kullanılan soru tipidir. Dolayısıyla, adayların da cevaplamaya en alışık oldukları soru tipidir. Bu yüzden tüketimi kolaydır, herhangi bir karışıklığa veya yanlış anlamaya neden olmaz.
Geniş Kullanım Alanı
Çoktan seçmeli sorular ile hem adayın bir konudaki bilgisini sınayabilir, hem de adayın hangi başlığa daha eğilimli olduğunu ölçebilirsiniz. Bu bağlamda çoktan seçmeli sorular, gerek kişilik envanterleri, yetkinlik envanterleri, kültür testleri gibi envanterler, gerekse dil testleri, matematik testleri, IQ testleri, yetenek testleri gibi başarı ölçme odaklı testlerin temel yapı taşı olmuştur.
Çoktan seçmeli sorular, ölçme değerlendirme sistemi tarafından otomatik değerlendirilebildiği için, deneme testleri, kendini sınama, pratik yapma testleri için de ideal soru tipidir. Çünkü sistem, adayın vermiş olduğu cevaplara ilişkin anında geri dönüş sağlayabilir, veya test bitiminde adayın doğru ve yanlış cevapladığı soruları listeleyebilir, yanlış cevapladığı sorular için doğru cevabı ve açıklamasını gösterebilir.
Çoktan Seçmeli Soruların Dezavantajları
Çeldirici Şıkların Oluşturulmasında Yaşanan Zorluk
Adayların bir konudaki bilgisini sınamak maksadıyla bir çoktan seçmeli soru hazırlıyorsanız, çeldirici seçeneklerin iyi tasarlanması gerekir. Zira eğer doğru olmayan seçenekler, çeldirici de değilse, aday, bir konudaki bilgisi yetersiz olmasına rağmen doğru seçeneği işaretleyebilir.
Seçenekler ile İfade Edilemeyecek Cevapları Olan Sorular
Tüm sorular, bir veya birkaç seçenek işaretleyerek cevaplamaya uygun değildir. Örneğin adayın konuşma becerilerini, bir konudaki performansını veya sunum yapma becerilerini ölçmek istiyorsanız, çoktan seçmeli sorular ile direkt bir ölçüm yapmak mümkün olmaz.
Çoktan Seçmeli Soru Türlerinden Oluşan Demo Test
Sizler için hazırladığımız demo testi alarak, Test Invite ölçme-değerlendirme sistemi ile hazırlayabileceğiniz çoktan seçmeli soru türlerine ilişkin fikir edinebilirsiniz.